•   stopniowe usprawnianie dłoni
•   rozdział przeznaczony dla dzieci, u których trzeba usprawnić zdolności manualne i koordynację wzrokowo - ruchową.

STOPIEŃ PIERWSZY: ĆWICZENIA DOSKONALĄCE SPRAWNOŚĆ RUCHOWĄ DŁONI I PALCÓW

Zabawy i ćwiczenia rozwijające doznania dotykowe dzieci.
Zabawy manipulacyjne polegające na obserwowaniu ruchu substancji, słuchania wydawanych dźwięków oraz rozwijające doznania dotykowe, to przede wszystkim:
•   mieszanie produktów
•   rozpuszczanie (mieszanie) w wodzie soli i cukru
•   zagarnianie dłońmi
•   klepanie
•   ściskanie w dłoniach
•   dociskanie do podłoża
•   napełnianie i opróżnianie mniejszych pojemników (dłońmi)
•   przesypywanie kubeczkiem (na przykład po jogurcie)
•   rozdzielanie na przykład 2 produktów (groch, fasola)
•   rysowanie palcami na tackach z produktami sypkimi

Do zabaw manipulacyjnych wykorzystujemy:
•   groch
•   fasolę (małą, dużą)
•   ryż
•   makaron
•   płatki owsiane
•   trociny
•   drobną kaszę (manna)
•   piasek
•   cukier
•   sól

STOPIEŃ DRUGI: MALOWANIE DŁOŃMI I PALCAMI

Malowanie dłońmi przeprowadzamy w 2 etapach:
•   malujemy jedną ręką
•   wprowadzamy do malowania drugą rękę

Malowanie obiema rękami usprawnia i uwrażliwia obie ręce, możemy również malować naprzemiennie (jedna ręka - jeden kolor) lub aby bardziej wyćwiczyć palce rąk można każdy palec przypisać do innego koloru bez możliwości zmiany. Malowanie dłońmi sprawia dzieciom duże zadowolenie, dziecko ma możliwość wykonywania swobodnych i obszernych ruchów.

Substancje wykorzystane w zabawach manipulacyjnych mieszamy z farbami klejowymi. Można również dodać naturalne barwniki (na przykład: sok z buraków, przecier pomidorowy).

STOPIEŃ TRZECI: KSZTAŁTOWANIE BRYŁ

Formowanie brył wprowadzamy od najprostszych materiałów i przechodzimy do stawiających coraz większy opór. Usprawnienie i uwrażliwienie obu dłoni odbywa się poprzez formowanie brył z takich tworzyw jak:
•   papier
•   mokra ziemia
•   mokry piasek
•   śnieg
•   masa papierowa
•   masa solna
•   plastelina

Zabawy i ćwiczenia z tworzyw to na przykład:
•   toczenie papierowych kulek
•   formowanie "babek" z mokrej ziemi lub piasku
•   lepienie ze śniegu
•   płaskorzeźby z masy lub plasteliny
•   rzeźby

STOPIEŃ CZWARTY: NAJPROSTSZE PRZYBORY PLASTYCZNE

Wprowadzając 4 stopień usprawniania dłoni możemy już zapoznać dzieci z najprostszymi przyborami plastycznymi takimi jak:
•   gąbki
•   pędzle do golenia
•   szczoteczki do rąk
•   szczoteczki do zębów
•   waciki
•   tampony z gazy
•   stemple
•   patyczki o różnej grubości
•   kreda biała i kolorowa (do dużych powierzchni)

Zapoznajemy dzieci z prawidłowym uchwytem przyboru oraz ze sposobem pracy, a dopiero później tworzymy pierwsze prace plastyczne.

Różnorodność prac plastycznych zależy od pomysłowości dzieci i nauczyciela (wykorzystanie różnorodnych materiałów). Można łączyć je ze sobą dowolnie - na przykład stemplować gąbką wyciętą w różne formy, pędzlem do golenia lub patyczkami rysować. Rysować na tackach z materiałami sypkimi, rysować patykiem lub szczoteczkami na mokrej lub suchej ziemi, tworzyć prace plastyczne jedno -, dwu - lub wielobarwne.

Możliwości zabaw plastycznych z najprostszymi przyborami jest bardzo wiele, najważniejszą sprawą, o której należy pamiętać jest aby dawały one dzieciom dużo radości, równocześnie ucząc posługiwania się tymi przyborami.

STOPIEŃ PIĄTY: ZABAWY Z OŁÓWKIEM I PAPIEREM

Cel główny: Wyrabianie umiejętności prawidłowego sposobu posługiwania się przyborami plastycznymi.

Ostatnim stopniem usprawniania ręki jest posługiwanie się dostępnymi przyborami piśmienniczymi, operowanie różnymi formami linii oraz plam zależnie od narzędzi na różnych formatach papieru (od największego do A-6) i o różnej fakturze.

Przybory potrzebne do prac plastycznych:
•   kredki świecowe
•   kredki ołówkowe
•   ołówki (od HB do B-6)
•   mazaki (różna grubość)
•  długopisy
•   pędzle
•   nożyczki
•   plastelina
•   kreda biała i kolorowa (na małej powierzchni)
•   węgiel