|
| • baza materiałów |
1966 /
79
|
| • publikacje |
96 /
55
|
| • Celestyn Freinet |
73
|
| • kalendarz |
8
|
| • techniki plastyczne |
29 /
141
|
| • kolorowanki |
220
|
| • nasza galeria |
312
|
| • galeria zdjęć |
607
|
| • katalog haseł |
96
|
|
| | znalezionych: 1, strona 1 z 1 |
[+]
[-]
|
| |
|
| | 1. Cerkiew prawosławna (w znaczeniu kościół prawosławny) - p. prawosławie
2. Budynek przeznaczony do sprawowania nabożeństw prawosławnych lub unickich (greckokatolickich). Źródłosłów grecki - kyriaké - należąca do Pana. W języku staropolskim nazwa cerkiew oznaczała kościół, dopiero w późnym średniowieczu nazwą tą zaczęto określać tylko kościoły prawosławne. Wnętrze cerkwi dzieli się na 3 części: przedsionek (dawniej nazywany "babińcem"), część środkową - nawę, w której centralne miejsce zajmuje stolik (anałojczyk) z ikoną oraz ołtarz - we wschodniej części cerkwi, oddzielony od nawy ikonostasem (ściana z ikonami). W części ołtarzowej kapłan sprawuje Boską Liturgię, mogą tam przebywać tylko mężczyźni.
Cechą charakterystyczną architektury cerkiewnej są kopuły, którymi pokryte są cerkwie. Liczba kopuł nie jest dowolna i ma znaczenie symboliczne:
• 1 kopuła symbolizuje jedynego Boga
• 2 kopuły symbolizują 2 natury Jezusa Chrystusa
• 3 kopuły symbolizują Trójcę Świętą
• 5 kopuł symbolizuje Jezusa Chrystusa i 4 ewangelistów
• 7 kopuł symbolizuje 7 sakramentów
• 9 kopuł symbolizuje 9 stopni anielskich
• 13 kopuł symbolizuje Jezusa Chrystusa i 12 apostołów
• 33 kopuły symbolizują 33 lata życia Jezusa Chrystusa na ziemi
Wybrane cerkwie prawosławne:
• Święta Góra Grabarka - Cerkiew p.w. Przemienienia Pańskiego
Najważniejsze miejsce w Polsce dla wyznawców prawosławia. W cerkwi znajduje się cudowna ikona Przemienienia Pańskiego (Spasa Izbawnika), której kult był znany już w XIII w. na ziemiach mielnickich. Z powodu licznych najazdów tatarskich, ikonę wywieziono z mielnickiej cerkwii i ukryto w lasach na Górze Grabarce. Niestety ikona zaginęła, prawdopodobnie jeszcze w XV w., ale pamięć i kult cudownej ikony pozostał do dziś. Historia Świętej Góry jest niezwykła. W 1710 r. w pobliskich Siemiatyczach wybuchła epidenia cholery. Jeden z mieszkańców Siemiatycz miał sen - uratują się ci, którzy z modlitwą udadzą się na Świętą Górę i będą pili wodę z bijącego u jej stóp źródełka. Przekaz mówi o tysiącach uratowanych. W tym samym roku, w podzięce, wzniesiono na Górze cerkiew, która nie przypadkiem nosiła wezwanie Przemienienia Pańskiego - w tych lasach przecież mnisi pustelnicy przechowywali mielnicką ikonę Przemieniena Pańskiego. Nie jest pewne czy powstała świątynia była pierwszą na tym miejscu. Natomiast można powiedzieć, że to nie cud zrodził Świętą Górę, ale Święta Góra, uświęcona ikoną, zrodziła cud. Święta Góra Grabarka nazywana jest też Górą Krzyży - znajduje się tu ok. 10 tys. kzyży wotywnych, ustawianych przez pielgrzymów wokół cerkwii Przemienienia Pańskiego od setek lat. W 1990 r. miało miejsce wydarzenie, które głęboko poruszyło nie tylko wyznawców prawosławia - w nocy z 12 na 13 lipca wybuchł pożar, który doszczętnie strawił cerkiew, ucierpiała również część krzyży stojących najbliżej świątyni. Ocalała jedynie Ewangelia i dwie ikony - Zbawiciela i św. Mikołaja. Obecna cerkiew powstała dzięki ofiarności wiernych i pomocy rządu polskiego. Została konsekrowana przez metropolitę Sawę w 1998 r.
• Hajnówka - Sobór Świętej Trójcy
Jedna z największych w Polsce prawosławna cerkiew, wybudowana w latach 1981-83. Dwupoziomowa, z zachwycającą polichromią. Od 1982 odbywają się tutaj koncerty Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka".
• Mielnik - Cerkiew p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Cerkiew w stylu klasycystycznym z 1825r. Do 1839r. należała do unitów.
• Bielsk Podlaski - Cerkiew p.w. św. Michała Archanioła (Michajłowska)
Ufundowana w XV w. przez księcia Michała Semenowicza (cerkiew Bohojawleńska - nazwa obowiązująca do końca XVIII w.). Wielokrotnie rozbudowywana. Obecnie, najstarsza część - nawa główna - pochodzi z 1789 r. W latach 1914-1915 nad "babińcem" dobudowano dzwonnicę. Prezbiterium mieści się w najnowszej części, wyświęconej w 1989 r. Charakterystycznym i najważniejszym elementem wystroju świątyni są trzy ikonostasy z XIX w. Od 1991 r. przy cerkwi działa jedyne w Polsce Policealne Studium Ikonograficzne.
• Bielsk Podlaski - Cerkiew p.w. Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy (Preczystieńska)
Najstarsza drewniana świątynia w Bielsku Podlaskim (koniec XVI w.). Pełni funkcję drugiej katedry biskupiej diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Historia świątyni ma związek z pierwotnie istniejącą cerkwią w obrębie grodu bielskiego, prawdopodobnie zniszczoną przez Tatarów w 1240r. Cerkiew odbudowano w II połowie XIII w. Następna wzmianka pochodzi z II połowy XV w. i mówi o ufundowaniu cerkwii na Górze Zamkowej przez księżną Wassę Michajłowną, która wkrótce potem zmarła (pochowano ją pod prezbiterium cerkwii). W II połowie XVI w. cerkiew została przeniesiona z Góry Zamkowej do obecnej lokalizacji na Starym Mieście. Przeniesiono również ciało fundatorki księżnej Wassy oraz cudowną ikonę Bogarodzicy "Odigitrii", którą według tradycji, przekazała cerkwi królowa Helena. Ikona do dziś przyciąga tysiące pielgrzymów.
|
| | | |
|
|
